Groenten uit eigen tuin smaken altijd net wat lekkerder dan uit de winkel. Moestuinieren is daarnaast ook nog eens een leuke én duurzame activiteit. Iedereen kan een moestuin beginnen, maar het vergt wel tijd en energie. Met onderstaande stappen helpen wij je een handje op weg en kun je binnenkort genieten van je eigen oogst!
In dit artikel gaat het om een moestuin beginnen, maar we geven ook tips voor als je al gestart bent! Je leest over:
- Waarom een moestuin beginnen?
- Stap 1: Een moestuin starten begint bij de voorbereiding
- Stap 2: Geschikte plek om je moestuin te beginnen
- Stap 3: Grond als basis voor je moestuin
- Stap 4: Indeling van je moestuin
- Stap 5: Het leukste aan een moestuin beginnen: Zaaien en oogsten
- Moestuin in vier seizoenen
Waarom een moestuin beginnen?
Naast het uiteindelijke doel om te genieten van heerlijke groenten en fruit uit eigen tuin, is een moestuin beginnen ook nog een ontspannend. Je bent fysiek met bijna al je spieren in beweging, maar het geeft tegelijkertijd ook rust in je hoofd en verlaagt je stresslevels. Een moestuin houd je het hele jaar door bezig. Het leuke is dat je ook overal kan beginnen. Je hebt heus geen grote tuin nodig. Aan slechts een vierkante meter heb je al genoeg.
Stap 1: Een moestuin starten begint bij de voorbereiding
Wil je een moestuin beginnen? Dan is het slim om klein te starten. Gooi niet zomaar overal zaadjes neer, maar bedenk vooraf een plan. Daarna kun je altijd nog gaan uitbreiden en wat meer uit de losse pols gaan tuinieren. Start in je eigen tuin en begin met makkelijke planten, bloemen en kruiden. Voordat je begint met zaaien, maak je eerst een indeling van je moestuin en zoek je een geschikte plek uit.
Daarnaast zal je ook wat basisgereedschap nodig hebben. Het is handig om op z’n minst deze benodigdheden in huis te hebben:
- Tuinhandschoenen
- Spade
- Cultivator
- Schoffel
- Snoeischaar
- Hark
- Plantenschepje
- Gieter of tuinslang
Stap 2: Geschikte plek om je moestuin te beginnen
Of je nu een grote of kleine tuin hebt, je kan altijd een moestuin beginnen. Het is wel belangrijk om op deze factoren te letten bij het bepalen van de plek van je tuintje:
- Zonlicht: Zonlicht is de belangrijkste factor bij het bepalen van de plek voor je moestuin. Groenten en fruit hebben zon nodig. Voor een succesvolle oogst moet de zon zo’n 6 tot 8 uur per dag op je moestuin schijnen. Is er geen plek in je tuin of op je balkon waar de zon lang genoeg schijnt? Kies dan voor groentesoorten die het ook goed doen in halfschaduw, zoals spinazie, wortelen, sla, rucola of snijbiet.
- Wind: Gewassen zijn geen fan van (koude) wind. Zorg ervoor dat je tuintje zoveel mogelijk uit de wind ligt of omhein het met een schutting of muurtje.
- Water: Te veel water kan ervoor zorgen dat je planten gaan rotten. Zorg daarom dat regenwater goed kan weglopen en de aarde slechts lichtvochtig blijft. Blijven er na een regenbui plassen liggen op de plek waar je jouw moestuin wilt beginnen? Dan kun je beter een andere plaats kiezen.
Stap 3: Grond als basis voor je moestuin
Een goede grond is de basis voor je moestuin. Het is belangrijk voor een goede oogst. Voordat je kunt bepalen of je grond goed genoeg is, is het handig om te weten welke soort grond je hebt. Er zijn in ons land grofweg drie soorten grond: zand, kleigrond of veengrond. Elk type grond heeft voor- en nadelen.
- Zand is makkelijk te bewerken en zorgt ervoor dat water snel kan wegstromen. Dat laatste is een voordeel, maar ook een nadeel. Planten hebben namelijk wel wat water nodig om te groeien. Daarnaast houdt zand slecht voedingsstoffen vast.
- Kleigrond is lastiger te bewerken. Het bevat weinig zuurstof en veel vocht. Kleigrond is kleverig en moeilijk doordringbaar voor wortels. Het is wel een voedzame bodem, doordat het voedingsstoffen goed vast kan houden.
- Veengrond is bestaat uit samengeperste plantenresten. Het ontstaat in moerassige gebieden. Veen kan water goed vasthouden, maar klinkt wel in waardoor een schutting of tuinkas kan verzakken.
Tip: Kun je een bal van een handje aarde maken? Dan heb je een kleiachtige grond. Valt het gemakkelijk uit elkaar? Dan heb je zandgrond.
Je kan de grond van je moestuin later ook verbeteren door te mulchen. Je beschermt de grond dan tegen uitdroging en verdichting. Bovendien geef je zo gelijk onkruid minder kans om zich te verspreiden.
Stap 4: Indeling van je moestuin
Voordat je concreet gaat starten met je moestuin en gaat zaaien en planten, is het goed om na te denken over de indeling. Er zijn slechte en goede buren in de moestuin. Sommige gewassen versterken elkaar, maar anderen hebben juist een slechte invloed op elkaar. Daarnaast is het goed om je gewassen ieder jaar te wisselen van plek.
Welke gewassen zou je graag in je moestuin willen? Natuurlijk kun je kiezen voor groenten en fruit die je zelf lekker vindt. Maar het is slimmer om een moestuin te beginnen met eenvoudige gewassen. Zo kun je wennen aan het werk. Een aantal relatief eenvoudige gewassen om te kweken zijn:
- Aardbeien
- Radijs
- Courgette
- Rode biet
- Rucola
- Snijbiet
- Sla
- Tomaten
- Boerenkool
- Lente-ui
- Basilicum
- Peterselie
- Tuinkers
- (Gekleurde) wortels
- Munt
- Bieslook
- Tijm
Stap 4a: Verdelen in vakken
Wanneer je weet welke gewassen je wilt gaan kweken, is het tijd om je moestuin in vakken te verdelen. Het is verstandig om dezelfde soort gewassen bij elkaar in één vak te zetten. Grofweg zijn er deze soorten:
- Peulvruchten (sperziebonen, tuinbonen, snijbonen, peulen, erwten)
- Koolsoorten (bloemkool, spruiten, paksoi, spitskool, boerenkool)
- Bladgroenten (kropsla, veldsla, snijbiet, spinazie)
- Vruchten (courgette, komkommer, mais, tomaat, paprika, pompoen)
- Bol- en knolgewassen (wortel, pastinaak, aardappel, ui, biet, radijs)
Zorg voor een middenpad en zijpaden in je moestuin. Dan kun je gemakkelijker zaaien, je gewassen verzorgen en uiteindelijk oogsten.
Tip: Teken een plattegrond van je moestuin, zodat je een goed overzicht hebt van wat waar staat. Je kunt hem dan het jaar erop nog als geheugensteuntje gebruiken.
Stap 4b: Combinatieteelt
Een moestuin beginnen is lastig als je niet weet wat een gezonde balans is. Daarom helpen je op weg en geven je een overzicht van goede en slechte buren. Dit indelen van goede en slechte buren noemen we combinatieteelt. Waarom combinatieteelt belangrijk is? De geur van een ui verjaagt bijvoorbeeld de wortelvlieg, dus ui en wortel zijn goede buren. Daarentegen kun je wortels beter niet langs tomaten zetten. Tomaten geven namelijk een bepaalde stof af die de groei van de wortel kan remmen. Goede en slechte buren hebben dus invloed op het succes van je oogst. Bekijk hieronder welke gewassen goede en slechte buren zijn:
Download hier het overzicht met goede en slechte buren
Stap 4c: Teeltrotatie
Wanneer je een moestuin begint, wil je natuurlijk ook graag succesvol kunnen oogsten. Om het beste uit je gewassen te halen, is het goed om te letten op teeltrotatie. Dat betekent dat je ieder jaar je gewassen een vak opschuift. Op die manier houd je de grond in balans én verminder je de kans op ziekten. Je nieuwe planten genieten daarnaast ook van de stoffen die je oude planten hebben achtergelaten.
Stap 5: Het leukste aan een moestuin beginnen: Zaaien en oogsten
Nu je weet hoe je jouw tuintje wilt indelen en waar je ‘m wilt plaatsen, kun je aan je moestuin beginnen. Het is tijd om te zaaien! Vanaf het voorjaar kun je starten met zaaien in de grond. Is het nog erg koud buiten? Dan kun je alvast binnen gaan voorzaaien.
Iedere soort gewas zaai je in een andere periode. Dat maakt het moestuinieren ook zo leuk! Je hebt altijd wel iets te doen. De Tuin op Tafel heeft een handige kalender gedeeld waarin je precies ziet wat je wanneer kan gaan zaaien én oogsten.
Download hier de moestuinkalender.
Moestuin in vier seizoenen
Het leuke aan een moestuin beginnen is dat je het hele jaar door kan genieten van je nieuwe hobby. Er zijn altijd wel wat klusjes die je kan doen.
Moestuin in de winter
Je denkt misschien dat je in de winter weinig kan doen in je moestuin, maar dat is niet waar. Buiten is het vaak te koud voor je gewassen, maar je kan binnen alvast beginnen. In februari kun je al gewassen als radijs, tomaten, komkommers en paprika’s binnen voorzaaien in potjes. Vanaf maart kun je dan echt de moestuin weer in.
Zaaien in de lente
Wanneer de vorst voorbij is en de temperaturen stijgen, is het tijd om te zaaien in je moestuin. In april kun je soms al beginnen met oogsten. Asperges kunnen vanaf dan bijvoorbeeld al geoogst worden.
Oogsten in de zomer
Iedereen die een moestuin begint, kijk natuurlijk erg uit naar de zomer. Dan kun je heerlijk genieten van je eigen oogst! Let er in de zomer wel op dat je planten genoeg water krijgen.
Nagenieten in herfst
In de herfst kun je heerlijk nagenieten van je oogst. Tot aan de vroege herfst kun je nog oogsten. Wanneer de eerste nachtvorst voorspelt is, is het slim om bepaalde gewassen, zoals peterselie en bieslook, uit te graven en binnen in een potje te laten overwinteren.
Tip: Wil je extra genieten van je oogst? Veel groenten, fruit en kruiden kun je invriezen! Zo kun je ook in het najaar genieten van je oogst.
