Er is een grote kans dat je vanmorgen wakker werd en de koolmees (Parus major) al hoorde zingen.Deze broedvogels komen in Nederland veelvuldig voor en waarschijnlijk zie je ze regelmatig. Wij zetten op een rij wat je moet weten over dit leuke vogeltje.

Dit veelkleurige vogeltje zingt de gehele winter; al vanaf ongeveer 21 december tot en met eind mei. Vanwege het zachte klimaat in Nederland is de koolmees (Parus major) immers een standvogel en blijft hij hier overwinteren.

1: Koolmezen leven in grote delen van Europa en Azië

Het leefgebied van koolmezen strekt zich uit over grote delen van Europa en Azië. Deze vrolijke zangers zijn niet zo moeilijk te treffen. Ze leven overal waar bomen met nestholen zijn maar in tuinen met veel groenvoorzieningen zijn ze ook te vinden. Wanneer de mogelijkheid er is, kan je ze ook in schuurtjes of geschikte nestkastjes spotten.

Koolmees (Parus major) op tak

Koolmees (Parus major) op een tak.

2: De koolmees is zo’n 14 centimeter groot

Koolmezen zijn één van de grootste mezensoorten die we in Nederland kennen. Ze zijn zo’n 14 centimeter in lengte en de spanwijdte bedraagt tussen de 22,5 tot 25,5 centimeter. Dat ze de grootste mezensoort zijn, zie je terug in de naam: ‘major’ betekent groot in het Latijn. Koolmeesjes zijn gemiddeld 17 gram.

3: Een koolmees kan wel 22 jaar worden

Natuurlijk blazen niet alle koolmeesjes 22 kaarsjes uit, maar onderzoek toont aan dat dit zou kunnen. Gemiddeld ligt de maximale leeftijd op 10 jaar als de koolmees in goede omstandigheden leeft. Ook is er een keer een geringde koolmees gevonden die naar schatting 15 jaar oud is geworden.

Anderen lezen ook:  Kweek je eigen walnotenboom of hazelaar

4: Het zijn natuurlijke rupsenbestrijders

In het voorjaar hebben de vrolijke zangers extra eiwitten nodig en dan eten ze ook gretig rupsen en andere insecten. Het zijn dan ook nuttige vogels die de rupsen op het gebladerte en de vrucht van fruitbomen opeten. Zo kunnen ze op een biologische manier insecten verwijderen, maar bij echt grote plagen hebben ze niet voldoende invloed. In dit geval kan het ook een goed idee zijn om verschillende soorten vogels te lokken naar je tuin.

Koolmees (Parus major) op vetbol

Koolmees die op een vetbol zit. Vaak kijken ze schichtig om zich heen en vliegen ze regelmatig naar beschutte plekjes. Zo is er minder kans dat een roofvogel ze opmerkt.

5: Koolmeesjes gaan goed om met klimaatverandering

Het aantal koolmezen is in opmars, mede door de zachtere winters. Sommige koolmezen komen uit noordelijke gebieden naar Nederland, omdat hier meestal wel voldoende voedsel te vinden is. In de broedtijd zijn de vogels afhankelijk van het aantal insecten en omdat die steeds eerder tevoorschijn komen, begint ook het broedseizoen van de koolmees eerder.

6: De mannetjes koolmees zingt laag

Wanneer de vrouwtjes koolmezen het meest vruchtbaar zijn, zingt het mannetje het laagst. Op die manier maken ze indruk op de vrouwtjes koolmees. Wat ze ook doen is op verschillende plaatsen, steeds een ander lied te zingen. Zo denken de andere koolmezen dat ze in een drukbevolkt gebied zijn en dat intimideert ze. Dan blijven ze weg en heeft het mannetje die zo zong meer ruimte en dus meer voedsel.

Koolmezen (Parus major) die vechten op een houten paal

Koolmezen die vechten op een houten paal

7. Koolmezen leren van elkaar

Koolmezen zijn slimme vogels die gedrag van soortgenoten kunnen overnemen. Een bekend voorbeeld hiervan is hoe ze in de jaren ’20 leerden melkflesdoppen open te pikken om bij de room te komen. Dit gedrag verspreidde zich snel door het land, wat aantoont hoe goed ze in staat zijn nieuwe vaardigheden te leren én door te geven aan anderen. Het zijn dus niet alleen mooie, maar ook slimme tuinvogels!

Anderen lezen ook:  Lente in huis met bollen-op-pot!

Heb jij vaak koolmeesjes in je tuin? Laat het ons weten in de reacties.