In juli en augustus bruist de natuur van het leven. Bloemen staan volop in bloei, vlinders fladderen door de zonovergoten lucht en jonge dieren bereiden zich voor op hun eerste grote reis. Het is de tijd van zinderende warmte, rijpende oogsten en paarse heidevelden. Wie nu naar buiten gaat, ziet de natuur op haar uitbundigst.

Bloemen op het water

Een prachtig zomerbeeld: de witte waterlelie (Nymphaea alba) opent haar stervormige bloemen en geeft sloten en vijvers een magisch tintje. Deze inheemse soort bloeit van juni tot september en voelt zich thuis in voedselrijk water.

Zomerzon

‘Prijkt juli in hete gloed, dan zijn in de herfst de vruchten goed.’ Deze oude weerspreuk zegt het al: een warme julimaand zorgt voor een rijke oogst. Zon helpt graan, fruit en druiven rijpen. Vroeger hoopten boeren op hete zomerdagen voor volle schuren in de herfst.

Klaar voor vertrek

Het is bijna zover: ooievaars maken zich klaar voor de trek naar het zuiden. Voor jonge vogels is dit hun allereerste reis. In juli verlaten ze het nest en oefenen ze hun vliegkunsten. Een bijzonder moment: hun eerste sprong de wijde wereld in.

De keizersmantel

Een flits van zilver in de lucht? Dan heb je kans dat je de keizersmantel ziet. Deze vlinder fladdert graag langs open plekken in het bos. Op de onderzijde van zijn vleugels schittert een smalle zilverkleurige band. Te bewonderen tot in september.

Bijzonder mos

Het weerhaakmos (Antitrichia curtipendula) is zeldzaam in Nederland en België. Het groeit in grote, frisgroene kussens op boomschors of steenachtige hellingen. Vooral te vinden op vochtige, beschutte plekken. Opvallend zijn de haaks afstaande bladtanden.

Giftige gele ridderzwam

De gele ridderzwam (Tricholoma equestre) groeit in zandige dennenbossen en ruikt melig. Deze paddenstoel verschijnt meestal vanaf augustus. Vroeger werd hij als eetbaar beschouwd, maar vergiftiging is mogelijk. Dus: bewonder hem gerust, maar laat hem staan.

Wat bloeit en groeit?

Aan bosranden bloeit nu het wilgenroosje (Epilobium angustifolium). In 1790 ontdekte men aan deze plant het principe van kruisbestuiving: stuifmeeloverdracht tussen bloemen via insecten of wind. Een mooie plant met een bijzondere plek in de botanische geschiedenis.

Paringsdans in het gras

Tijdens de bronst achtervolgt de reebok zijn vrouwtje in snelle cirkels, totdat ze paart. Dit gedrag zie je van eind juni tot eind augustus. Soms blijft er een cirkel van plat gras achter: een stille getuige van hun indrukwekkende paringsritueel.

Eieren hebben warmte nodig

Vanaf half juni gaan vrouwtjesringslangen op zoek naar een warme plek voor hun eieren. Omdat ze niet broeden, kiezen ze composthopen of andere warme plekken. Kom je er een tegen? Geen paniek: ringslangen zijn onschadelijk en zelden agressief.

Paars landschap

Struikheide (Calluna vulgaris) bloeit van juli tot september en kleurt heidevelden paars. Je vindt deze plant vooral op voedselarme zandgronden, zoals op de Hoge Veluwe of de Brunsummerheide. In deze maanden zijn het ware paarse schilderijen in de natuur.

Dit artikel verscheen eerder in LandIdee 06 2025.